Бұл кітап – қазақ халқының көрнекті қайраткерлері, тарихымызды қалыптастырған тұлғалар туралы очерктер жинағы. Бірақ, ең алдымен, бұл қазақтың дәстүрлі мәдениеті, оның батырлық және жасампаздық бастауы туралы кітап. Түрлі дәуірлердегі жарқын тұлғалар туралы очерктер арқылы біз қазақ мәдениетінің батысқа да, шығысқа да жатқызуға болмайтын бірегей феноменін ашуға тырыстық. Батырлық, шығармашылық, зияткерлік, өміршең, жан-жақты, өз рухының көріністерінде, жаңасына ашық және сонымен бірге дәстүрге негізделген жеке тұлғаның ерекше түрін қалыптастыратын мәдениет.
4 бұлт, Зира Наурзбаева
Жанры: Тарих
Жылы: 2017, 2020 (reissue)
Мұқабасы: Қатты
Тілі: Орыс
"Төрт бұлт — қоғамды құратын және ұйымдастыратын, халықты қорғайтын, өзі үшін құрбан ететін кейіпкерге көк жүзінің берген батасының белгісі. Біздің кітаптың атауы дәл осы жағдаймен байланысты".

Кітап туралы

Aspandau Publishing
Зиры Наурызбаева шығармашылығы түсінік беріп жатуды талап етпейді. Қазақ мәдениетіне, мифологиясына, дәстүрлеріне қызығушылық танытатын отандық зияткерлер оның осы саладағы ерекше және қызықты еңбектерімен таныс болуы заңды.

Оның "Төрт бұлт "атты жаңа кітабы қазақ халқының тарихи кейіпкерлерінің бейнесін жасауға арналған. Оқырмандар Қобыланды батыр мен Бауыржан Момышұлы, Құнанбай мен Әлихан Бөкейханов, Кетбұға мен Тәттімбет, Ыбырай Алтынсарин, Жұмабек Тәшенев туралы көптеген мағлұмат ала алады.

Зира Наурызбаева өз еңбегінде кейіпкерлерін шартты түрде төрт санатқа бөледі: ерлік, даналық, шабыт және жасампаздық. Тарихи материалда ол ең алдымен қазақ қоғамының дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары, құндылықтары мен мұраттары, философиясы мен психологиясы туралы ақпараттарды ұсынуды көздейді. Белгілі, таныс тұлғалар кітап беттерінде ерекше образдарда көрініс береді, автор тарихи және өмірбаяндық әдебиеттерде түбегейлі ашылмаған ұлы тұлғалардың мінездері мен олардың талант ерекшелігіне мән беруге тырысады.

Қазақ халқының дәстүрлі мәдениетінде Жеке тұлға әрқашан үлкен маңызға ие болған. Көрнекті билеушілер, батыл жауынгерлер, дана билер, көрнекті музыканттар мен әншілер халық санасында әрдайым қасиетті тұлғаларға айналатын. Діни тыйымдарға қарамастан, қазақтар мұндай тұлғалардың моласының басына күмбез тұрғызып, үлкен астар берген. Олардың есімдерін ұранға айналдырды, өмірдің қиын кезеңдерінде олардың аруақтарынан қолдау сұрады. Әрине, мұндай позицияда аталмыш тұлғалар көпке үлгі, идеалдарға айналды.

Автор туралы

Мәдениеттану: канд. диссертация тақырыбы "Қазақ мәдениетінің Мифтік-ғұрыптық негіздері" (1995). 2004-2006 жылдары ҚР Ұлттық кітапханасы жанындағы "Рух-Мирас" қазақстандық мәдениеттану альманахының бас редакторы. Баспаға үш кітап дайындады: "Қазақтың Мәңгілік аспаны", "Дәстүр және қазіргі заман", «Алтын тостағанды іздеу. Бату мен оның достарының бастан кешкендері» балаларға арналған фэнтези-хикаяты. (Л.Калауспен бірге жасаған)

Журналист: республикалық баспасөзде мәдениет, дін, философия, идеология мәселелері бойынша 300-ден астам жарияланымдары бар.

Аудармашы: 2006-2009 жылдары С.Қондыбайдың 4 томдық "Арғықазақ мифологиясы" және оның "Гиперборея: арман дәуірінің шежіресі" атты кітаптарын қазақ тілінен орыс тіліне аударды ("СаГа" баспасы, Алматы, 2008, 2011, жалпы көлемі 160 б. т.)

Сценарист: Т.Әсемқұловтың "Көкбалақтың өлімі"киноповестінің желісімен "Оттан жаратылған" мультфильмінің сценарийі (Т. Мұқановамен бірге, "Қазақфильм", 2011. Реж. Адай Әбілдинов). "Бату: алтын тостағанды іздеу"анимациялық сериясының сценарийі. "Қарсылас" толық метражды көркем фильмінің сценарийі.
Цитаты из книги
«…если современный человек модель для подражания выбирает рассудочно, то в прежние времена этот выбор рассматривался как священное призвание — часто наследственное. Встав на Путь, человек проходил обряд Посвящения, и с этого момента вся его жизнь оценивалась с точки зрения соответствия высшему эталону. Своей жизнью человек реактуализировал идеальное событие, произошедшее в мифологическое время, в высшем мире, с участием божественных, сверхъестественных персонажей. Не только хан и батыр, но и бий, бай, кузнец, музыкант, табунщик, колодцекопатель и даже сапожник в казахском традиционном обществе имели собственный идеал, модель для подражания, воспроизведения».